" YENİ YILDA HAYVAN HAKLARINA VE DEĞERİNE DAİR



Hayvan hakları ve insan dışı diğer türlerin değeri kavramı zengin semtlere özgü lüks bir düşünce gibi görünse de "hak ve değer" kavramı hiçbir teknolojinin bize veremeyeceği tüm canlıların önemli ortak yaşam ilkesidir.

Aslında akılsız diye küçümsenen, insanın sahip olabileceği birçok beceriden yoksun görünen hayvanlar; gerçekten de okuyamazlar, atom fiziğiyle veya teorik matematikle uğraşamazlar, çeşitli kültür ürünleri yaratamazlar. Ancak gerçek şudur ki birçok insan da bunları yapamaz. Yine de bu onların daha az değerli olduğunu, daha az saygıya layık olduğunu göstermez.

İnsanların akıl sahibi veya akılcı düşünceye sahip olması, dili veya ölüme ilişkin düşünme becerisine sahip olmaları nedeniyle hayvanlardan çok daha farklı olduğu da iddia edilmektedir. Ancak birçok insanın çevreye ve diğer türleri dikkate alındığında çoğu hayvanın daha fazla akıl sahibi olarak davrandığı gözden kaçırılmaktadır. Üstelik köleliği, toplama kamplarını, cinsiyet ayrımcılığını, dünya savaşlarının yıkıcı etkilerini, nükleer silahların kullanımının dehşetini ve geri dönülemez sayılan tarım ve çevre felaketlerini yaratmış olan türümüzün diğer canlılardan daha iyi olan ya da diğer canlı türlerine göre daha akıllı olan ve akılcı davranan bir tür olduğu iddia etmek pek inandırıcı görünmemektedir.

İnsan türü yaşamına devam edebilmek ve hayatta kalabilmek için kendi türü dışındaki canlılara uyguladığı şiddeti durdurmalı ve doğal kaynakları kullanma ve tüketme biçimini değiştirmelidir.

İnsan türünün, bilim ve teknolojinin de imkânlarını da arkasına alarak doğanın ve tüm canlıların sahibi ve onlara hükmetme hakkına sahip olduğu düşüncesi ile sadece doğaya ve diğer canlılara değil kendine de zarar verdiği, yaşaması (şimdilik) mümkün görünen tek evi olan dünyayı her geçen gün kaybettiğini anlayabilmesi için işte bu “yeni bir değer” düşüncesinin (acilen) ortaya konması gerekmektedir.

“Değer” kavramı her ne kadar ekonomiden etiğe geçen bir kavram olmakla birlikte etikteki anlamı ekonomide sahip olduğu anlamdan farklıdır. Örneğin ekonomideki bir şeyin (bir kitabın, bir eşyanın, bir hayvanın) değeri kavramı “kullanım” ve “değiş-tokuş değeri” anlamında düşünüldüğünde her ikisi de o şeyin kendinde taşıdığı özellikten değil bizim ona biçtiğimiz değerdir.

İnsan dışı canlıların da herhangi bir hakka sahip olmak için insanın ona atfettiği değerden bağımsız şekilde, insanın işine yarayıp yaramadığına bakılmaksızın ya da insanların besin döngüsünde yer alıp almadığı önemsenmeksizin, bir yaşam öznesi olarak kendinde bir değere sahip olduğunu kabul edebilirsek bugün yaşanan birçok etik sorun alanının ortadan kaldırılabileceği düşünülmektedir.

Bugün yaşadığımız tarım, gıda, çevre ve ona bağlı olarak ortaya çıkan sorunların temelinde, doğanın ve insan dışı canlıların kendi başında olan değerinin kaybolması ve araçsal değerinin daha ön plana çıkarılması olduğu gözlenmektedir. Tarım ve gıda etiği, sadece insanın kendi türüne değil aynı zamanda insan türü dışındaki canlılara ve doğaya nasıl davranması gerektiğini söylemeye başlaması açısından temel bir çıkış noktası olarak kabul edilebilir.

MUTLU YILLAR

02.01.2020





30 Ocak 2010 Cumartesi

Üniversite Eğitimi Bize Ne Vermelidir?

Üniversite Eğitimi Bize Ne Vermelidir?
(Düşünce ve deneyimler)
Sevgili Öğrenciler;

Fen Bilimlerinde çalışan bir öğretim üyesi olarak; ortaöğrenim yıllarıma dair bilim ve ilim ile ilgili hatırladığım en önemli çalışma pamukta fasulye yetiştirmekten ibarettir. Lisede fen laboratuarına gitmişliğimiz olmakla birlikte çoğunlukla aklımda kalan ezberlemeye çalıştığımız Mefailün Failatün Failün’dü. Bu bilimsel alt yapı ile üniversiteye gelen ben, zaman içerisinde üniversitelerdeki eğitimi ve kalitesini eleştirmek yerine (bu konu ayrıca ele alınıp incelenmesi ve tartışılması gerekir ancak üniversite eğitimin sınırlı bir parçasıdır) üniversite eğitiminin bizlere gerçekte neler vermesi gerektiği düşündüm, okudum, arkadaşlarımla tartıştım. Toparlayabildiklerimi de sizlerle paylaşmak istedim, bu yolla belki bilimsel düşünen ve aydın kimliği kazanmalarında genç arkadaşlarıma katkıda bulanabilirim.

Bence üniversite eğitimi kişiyi bir meslek sahibi yapmak ve çeşitli bilgilerle donatmanın ötesinde çok önemli bir işleve sahiptir. Genç arkadaşlarımın aşağıda sıralayacağım noktaları da göz önüne alarak üniversite yaşamlarını bir kez daha değerlendirmelerini rica ediyorum.

* Öncelikle katılmış olduğunuz kurumun yaşam tarzına ait yeni alışkanlıklar kazanmalısınız.

* Herhangi bir konuyu okuma, anlama ve yorumlamayı öğrenirken kendini ifade etmeyi de öğrenmelisiniz.

* Başkalarının da ne düşündüğünü dinleyebilmeli ve anlamaya çalışmalısınız.

* Fikirleriniz red edilse veya eleştirilse bile sakince dinleyebilmelisiniz.

* Verilen çalışma veya derslerde detayları gözlemlemeli, kısıtlı sürelerde bir işi tamamlamayı öğrenmelisiniz. Bunun için farklı bakış açıları ile görmeye çalışmalısınız

* Kendinizi cesaretle ifade edilme alışkanlığını kazanabilmelisiniz. Gerçekten kendinize yatırım yapmanın kişisel gelişiminiz için çok önemli olduğunu anlamalısınız..

TÜM BUNLARI GERÇEKLEŞTİREBİLMEK İÇİN ÖNCE İSTEMELİSİNİZ..

Ders-ödev-laboratuar ÇALIŞMALARINA İSTEKLE KATILMALISINIZ.

ARDINDAN KATILABİLDİĞİNİZ KADAR ÇOK SOSYAL AKTİVİTELERE KATILMALI FARKLI FAKÜLTELERİN BU TARZ ÇALIŞMALARI İLE İLGİLENMELİSİNİZ.

Unutmayız, ilerideki sosyal hayatınız, arkadaş seçimleriniz, iş ve eş tercihleriniz hep bu çevre ve çerçeveden gerçekleşecektir.

Umarım artık üniversitenin sadece diploma alınan bir yer olmadığını aktarabilmişimdir...
Herşey gönlünüzce olsun..
Gönderen Burçin ÇOKUYSAL
Etiketler:

0 YORUMUNUZ İÇİN TIKLAYIN:

Yorum Gönder

YORUMLARINIZ İÇİN BİRKAÇ RİCA..
* Lütfen yorumlarınız fikir alış verişi ve paylaşım temelli olsun
* Yazılan yazılar ve yorumlar kendi fikirlerinize uygun olmayan düşünceleri ifade ediyor olabilir, olması çok doğaldır (yorumlar zaten bunun için vardır), ancak bu durumun kimseye kişilik haklarına saldırı, nefret uyandırma veya etiketleme yapma hakkını vermediğini lütfen unutmayınız.
* Düşüncelerinizi ifade ederken, lütfen düzgün bir Türkçe ile ve nezaket çerçevesinde kalınız.
Yorumlarınızda lütfen kendinizi tanıtmaktan çekinmeyiniz, ancak adres, telefon gibi özel bilgilerinizi de yazmayınız.
* Son olarak, blog sahibi yorumları yayınlamama hakkını saklı tutuğunu lütfen anımsayınız.




ZORUNLU AÇIKLAMA
Bu bir kişisel blogtur. Açıklanan, ileri sürülen fikirler, düşünceler üyesi olduğum herhangi bir kurumun, kuruluşun, onların yöneticileri ve personelinin politika ve düşüncelerini yansıtmamaktadır. Aksi belirtilmediği sürece burada aktarılan tüm materyallerin tamamı veya bir kısmı kaynak belirtilmek koşulu ile kullanılabilir, yeniden basılabilir.

MANDATORY DISCLOSURE
This is a personal blog. The opinions and the views expressed herein do not necessarily reflect those of any institutions, society and organizations, its administration, staff or members. Unless otherwise noted, all materials may be quoted or re-published in full, with attribution to the author.